اغلب مشکلات ارتباطی ناشی از برداشتهاییست که افراد از پیامهای یکدیگر دارند.
آنچه افراد را برای برداشت اشتباه کمک میکند، پیامهای ضمنی و یا واژههای مشترکیست که بار عاطفی متفاوتی دارند.
پیامهای ضمنی
روابط صمیمی پر از پیامهای ضمنی است، پیامهایی که دو طرف به صورت پنهان به یکدیگر میفرستند. پیامهایی از قبیل من دوستت دارم، حرف خوبی نزدی، از دستت ناراحتم و غیره. افرادی که از پیامهای ضمنی بیشتر استفاده میکنند، آن هم زمانی که بایستی مستقیم صحبت کنند، احتمال برداشت اشتباه را افزایش میدهند.
شرایط هیجانی، ذهن را برای برداشتهای نادرست آماده میکند. برای مثال وقتی ناراحت و عصبانی میشویم، هیجان ناراحتی و یا عصبانیت، سیستمهای هیجانی مغز را فعال میکند، در نتیجه سطوح عالی مغز نمیتوانند پیامهای طرف مقابل را به درستی معنا کند و در نتیجه ممکن است پاسخ اشتباه دهد. پاسخ اشتباه به صورت یک عامل، میتواند باعث افزایش تنش بین فردی شود و پرخاشگری را تسهیل کند. در نتیجه لازم است دو راه را برای زمانی که هیجانی میشوید استفاده کنید:
1- اندکی صبر کنید تا هیجان فرو کش کند
2- به صورت مستقیم صحبت کنید
واژه های متمایز اما مشترک:
در بسیاری از موارد افراد صمیمی از واژههایی استفاده میکنند که معنای متفاوتی برای آنها دارد. این موضوع میتواند ریشه در تجربیات شخصی و آموزشی داشتهباشد. در بسیاری از جمعها کلمات مختلف بار معنایی متفاوتی پیدا میکند برای مثال بسیاری از افراد از واژه دیوانه برای رفتارهای اشتباه استفاده میکنند. این واژه برای جمعها و موقعیتهای مختلف معنای متفاوتی دارد اما ممکن است افراد از این واژهها در جای نامناسب استفاده کنند.
وقتی بین دو نفر مشکلی پیش میآید، این ناراحتی باعث تداعی واژههایی میشود که افراد برای این موقعیت یادگرفتهاند، یکی ممکن است فحش دهد، دیگری گوشه و کنایه بزند و غیره.
هر فردی راه مخصوص به خود را دارد. اما چون عصبانیت فیلترهای مغزی را تحت تاثیر قرار میدهد، ممکن است افراد اولین معنایی که از واژهها به ذهنشان میرسد را برداشت کنند. در واقع وقتی هیجانی میشویم، هیجان به عنوان یک تسهیل کننده، راه را برای اولین برداشت آماده میکند، چرا که هیجان با دست کاری سیستم ادراکی، نشانهها را به نفع هیجان تعبیر و تفسیر میکند. یعنی، وقتی عصبانی هستیم، صحبتهای طرف مقابل را به نفع عصبانیت خود تفسیر میکنیم.
به همین دلیل، برای صحبت کردن در شرایط حساس باید دقت زیادی شود و از واژههایی استفاده گردد که بار معنایی یکسانتری دارند.
بنابراین دقت کنیم در شرایط ناراحتی و یا عصبانیت بیان صریح و مشخصی داشته باشیم و از واژههای مناسب استفاده کنیم.
همچنین میبایست سعی کنیم پیامهای خود را به صورت ضمنی یا از طریق حرکات بدن نشان ندهیم و مستقیم و محترمانه صحبت کنیم چرا که هیجانات ما ریشه در گره و عقدههای درونی ما دارند و اغلب اوقات در شرایط عصبی، قابل کنترل نیستند.