من در مقابل عزیزانم مسئولیت دارم ولی مسئول کارهای اشتباه اونا نیستم
این یه جمله‌ی کلیدیه برای اینکه به خاطر نقایص یا اشتباهای دیگران، بار سنگین بی‌خودی روی دوشمون نباشه. خیلی وقتا در طول روز، خسته و کم‌انرژی هستیم و دلیلشُ نمی‌دونیم اما احساس خوبی نداریم و خودمون رُ لایق سرزنش می‌دونیم، البته سرزنشی یواشکی از خود و نه از طرف دیگران.
می‌دونید دلیلش چیه؟
1- طبیعیه که هیچکی دلش نمی‌خواد خطا کنه اما گاهی مرتکب اشتباهاتی می‌شیم که ناشی از حواس‌پرتی یا نداشتن تجربه و آگاهیه. پس یادمون باشه اگه این اشتباه‌ها، زیاد تکرار نشه، عمدی نیست و می‌تونه برای همه پیش بیاد!
2- بعضی وقتا ما هیچ خطایی نکردیم اما به خاطر اشتباه یا مدل شخصیتی افراد خانواده و اطرافیان‌‌مون ما هم آسیب می‌بینیم، گاهی هم، ممکنه آسیبی به ما نرسه ولی عادت کردیم، اشتباه دیگران را به خودمون بچسبونیم و بار سنگینی حمل کنیم که مال ما نیست!
3- گاهی یه سری اشتباه رُ مرتباً تکرار می‌کنیم و هر بار سرزنش می‌شیم اما انگار توان حل کردن مشکلات رُ نداریم و نمی‌تونیم جلوی خطاهامون رُ بگیریم.
4- بدتر از همه زمانیه که خطاهایی رُ مرتکب می‌شیم اما نه‌تنها مسئولیتشُ قبول نمی‌کنیم بلکه به گردن دیگران می‌ندازیم در این حالت، خود درونی ما گول نمی‌خوره و می‌دونه که مقصر اصلی، خودمونیم.
مورد آخر بیش از حالت‌های قبلی، با خودش عذاب وجدان و حس‌های ناخوشایند می‌آره چون در این حالت، فرد، دیگران رو مقصر اشتباه خود می‌دونه و حالا باید دعوا و عدم پذیرش شخص مقابل رُ هم تحمل کنه یا دچار جنگی هم در بیرون و هم در درون بشه چون خودش باعث اصلی این ماجراست!
قبل از توضیح راه حل باید با مفاهیم اصلی و دلایل ارتکاب اشتباه آشنا بشیم و یاد بگیریم مسئولیت خطای خود را بپذیریم اما مسئول خطای دیگران نباشیم تشخیص این دو اصل خیلی مهم و در عین حال کار ساده‌ایه.
در واقع بار اشتباه حمل کردنی نیست و باید جایی این بار را زمین بگذاریم. راه‌کار صحیح برای خالی کردن بار گناه، توبه‌ست. معنای توبه، یعنی حالا که فهمیدیم اشتباه کردیم دیگه سعی کنیم دوباره مرتکب آن نشیم.
اسلام به توبه تاکید و اعتقاد زیادی داره، چرا که امید به زندگی را بالا می‌بره و این به معنای تکرار اشتباه نیست بلکه راهیه برای استفاده درست از تجارب قبلی و اشتباه نکردن دوباره. در مذهب مسیحیت که قبل از اسلام بوده هم قرن‌هاست که داره اتفاق جالبی می‌افته و مردم نزد کشیش می‌روند و اعتراف می‌کنند.
اینکه، کشیش واقعا مورد اعتماده و اینکه اون فرد، دوباره هم مرتکب آن عمل خواهد شد یا نه، مطلب دیگری‌ست که عُلَما معتقدند نوع ساده روانکاوی از همان زمان اعتراف‌دهی مسیحیان، شروع شده اما اونچه مهمه، خالی شدن نسبی بار گناهی‌ست که کودک گناهکار درون، قراره تا ابد به دوش بکشه و این یکی از کمک کننده‌های موثر برای آرام کردن فرده.
از آنجاییکه دنیا مثل آیینه همون چهره‌ای رُ به ما نشان می‌دهه که ما به او نشان داده‌ایم، تا زمانیکه احساس گناه داریم مورد تنبیه از سمت جهان واقع می‌شیم چیزی که امروزی‌ها به اون قانون جذب می‌گن و یا همین که اگه خودمون رُ در تمامیت واقعی هرآنچه هستیم قرار ندیم، اعتماد و عزت نفس واقعی برای چیزی که لایقش هستیم رُ نخواهیم داشت و طبعاً به کمتر از آنچه واقعاً هستیم لیاقت می‌یابیم و در واقع همانی رُ دریافت می‌کنیم که خودمون ناخودآگاه از دنیا خواستیم چون به خیال خود خطاکاریم و البته زیر لب و در مقابل دیگران شاکی هستیم از اینکه” لیاقت من این نبود”!
وقتی که شخص بار خطایی را به دوش بکشد، دو اتفاق ناخوشایند در او ممکن‌ست شکل بگیره
1- این انرژی را به درون انتقال می‌ده و تبدیل به خشم سرکوب شده می‌شه
2_ این خشم را به افراد بیرونی منتقل می‌کنه
گاهی فرد، به خاطر این حس، درون خود جنگجوی نا بلَد بی خردی رُ می‌پرورونه که هر لحظه ممکنه قربانی بگیره و فرد نیز قربانی انتخابی می‌شه که “خود” باعثش گردیده!
راه حل چیه؟
1- در مرحله اول باید مسئولیت اشتباه خود رُ به عهده بگیریم و اون رُ گردن دیگران نندازیم.
2- بعد از قبول خطای خود، باید توبه به معنای قول و قرار با خود که سطح آگاهی را بالا برده و دیگه مرتکب آن اشتباه نشیم رُ انجام دهیم. در موارد حاد که اشتباهای زیادی مرتکب می‌شیم و نمی‌تونیم راهی پیدا کنیم باید از مرجع مورد اعتماد یا مشاور ماهر و امین حتی در حد اعتراف دادن، کمک بگیریم.
3- باز تاکید می‌شه نباید خطای دیگران حتی عزیزانمون رُ به عهده بگیریم ولی یادمون باشه وقت کمک به رفع مشکلات خانواده، هر کمکی از دستمون برمیاد انجام بدیم که ما همیشه عشقمونُ به عزیزانمون بدهکاریم…
حالا دیگه نصف بیشتر راه رُ رفته‌ایم و سبکی شونه‌هامونُ احساس خواهیم کرد.
حالا دیگه اعتماد به نفس ما بابت کارهای نکرده خود، پایین نمیاد و برای خودمون ارزش بیشتری قائلیم و می‌تونیم با خیال راحت‌تری زندگی کنیم و انتخاب‌های بهتری داشته‌باشیم.
حالا دیگه با این انرژیِ چند برابر شده می‌تونیم تو همه‌ی کارا خصوصاً درس خوندن یا انتخاب رشته، موفق‌تر بشیم.
حالا دیگه…
عاطفه برزین
مشاورنامه آزمون‌های سراسری گـــاج
سال اول/ شماره 4/آبان 93
